Ik trim ambulant en vaak zet de eigenaar de kat op mijn trimtafeltje. Ik denk dat ongeveer de helft van de klanten dan vraagt: “Zal ik hem even vasthouden?” En zonder antwoord af te wachten wordt de kat stevig in het nekvel gepakt en op de tafel gedrukt!
Er zijn nog veel mensen die niet weten dat een kat bij het nekvel pakken (scruffing) stress geeft bij de kat. Volgens onderzoek1 is het zelfs de meest stressvolle manier om een kat in bedwang te houden. Daarnaast is wat eigenaren willen vaak een combinatie van in het nekvel pakken en bovendien de rest van het lichaam van de kat in bedwang houden. Dit veroorzaakt nog meer stress. Door de kat in het nekvel te pakken worden de meeste katten immobiel (pinch-induced behavioral inhibition (PIBI;). Dit betekent echter niet dat ze ontspannen of bewusteloos zijn. In tegendeel: Alle zintuigelijke prikkels worden bewust beleeft, verwerkt én opgeslagen. Een angstige kat die niet kan vluchten zal zich willen verdedigen. Het gevaar van agressie en een negatieve associatie met de procedure is dus groot. Dit is de reden dat de American Association of Feline Practitioners (AAFP) en de International Society of Feline Medicine (ISFM) het gebruik van clips en het vastpakken in het nekvel afwijzen2.
Passief in bedwang houden (a) versus hele lichaam in bedwang houden (b) versus in bedwang houden door in nekvel te pakken (c) versus in bedwang houden met twee clips in het nekvel (d)
Ter “verdediging” wordt vaak aangevoerd dat een moederpoes haar kittens ook aan het nekvel oppakt. De situaties zijn echter niet te vergelijken. Een kitten voelt zich veilig bij de moederpoes en is afhankelijk van haar. Een trimster is een vreemde die aan een volwassen kat zit, ook op plekken die ze liever niet heeft zoals buik en liezen. En bovendien ook nog vaak moet scheren!
In het onderzoek bleek passief in bedwang houden de minste stress op te leveren. De kat heeft op deze manier nog het idee enigszins de controle te hebben. Dit, in combinatie met afleiding in de vorm van bijvoorbeeld snacks, een veter om mee te spelen, kattenkruid, valeriaan of essentiële olie maakt een trimbehandeling met minimale stress vaak mogelijk. De eigenaar kan hier vaak prima bij helpen door bijvoorbeeld liquid snack aan te bieden. Werken met een handdoek3 is ook een mooi alternatief. Als het op deze manieren niet lukt moet gekozen worden voor rustgevende medicatie (van tevoren bij een nieuwe afspraak of een sterker middel bij de dierenarts) of zelfs anesthesie door de dierenarts2.
Ik bedank dus voor deze goedbedoelde hulp van de eigenaar en leg uit dat vasthouden, en zeker bij het nekvel, averechts werkt. Maar u kunt me zeker helpen door de kat wat liquid snack aan te bieden!
Bronvermelding:
3. https://cattledogpublishing.com/blog/the-scruff-substitute/